Dârüşşafaka Lisesi

İstanbul’da öksüz ve yetim çocukların eğitimini sağlamak maksadıyla
açılan ilk parasız yatılı okul.
1865 senesinde, Müslüman fakir çocukların öğrenim imkânına kavuşmaları
için, “Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslâmiyye” adında bir cemiyet kuruldu.
Cemiyeti kuranların başında, Maliye Nâzırı Yusuf Ziya Paşa, Gâzi Ahmed
Muhtar Paşa, Vidinli Mareşal Tevfik Paşa geliyordu. Cemiyet, önce
Beyazıt'ta Sîmkeşhâne Çarşısının yanında, Vâlide Emetullah
Hanımefendinin mektebini tamir ederek işe başladı. Okuma-yazma ile
başlayan öğretim, Kur’ân-ı kerîm, ilmihal bilgileri, matematik, geometri
ve coğrafya dersleri ile devam ediyordu.

Öğrencilerin sayısının hızla artması ve bu mektebin kâfi gelmemesi
üzerine, devrin padişahı Abdülaziz Han'ın maddî ve manevî desteği, hayır
sever Müslümanların da yardımlarıyla “Cemiyet-i Tedrisiyye-i
İslâmiyye”, 1869 senesinde Dârüşşafaka Lisesinin inşasına İstanbul-Fatih
semtinde başladı. İnşaat, dört sene sürdü. 12 Haziran 1873 günü,
derslere törenle başlandı. Okula ilk olarak, elli dört öğrenci alındı.
1923 senesinde lise eğitimine geçildi. 1927 senesine kadar, lise
öğretimi devam etti. Bu günkü tüzük, 1953 yılında kabul edilmiştir.

İki ayrı bina hâlinde yapılan Dârüşşafaka Lisesinde, önce kız ve erkek
öğrenciler, ayrı binalarda okurdu. Sonra kızlar alınmayıp, sadece erkek
öğrenciler okumaya başladı.

İsmâil Safa, Ahmed Rasim, Riyâziyeci Salih Zeki, Hüseyin Remzi Bey,
buradan mezun olmuşlardır.

İlk kurulduğu zamanlar, dersleri cemiyet üyeleri vermekteydi. Daha
sonraları, tayin edilen öğretmenler vermeye başladı. Öğretim süresi bir
yıl hazırlık, üç yıl orta, üç yıl da lise olmak üzere toplam yedi
yıldır. Eğitim öğretim ücretsizdir. Dârüşşafaka Lisesi, aynı isimle
İstanbul-Fatih semtinde halen eğitim ve öğretimini sürdürmektedir
(1993).