Isaac Newton

Isaac Newton [ˌaɪzək ˈnjuːtən] (okunuşu: Ayzek Nivtın), (d. 25 Aralık
1642 – ö. 31 Mart 1727). İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom, mucit,
filozof ve simyacıdır. En büyük matematikçi ve bilim adamlarından biri
olduğu düşünülür. Bilim devrimine ve heliyosentirizm'in gelişmesinde
büyük katkıları olmuştur.
Hayatı
Isaac Newton 4 Ocak 1642'de İngiltere'nin Lincolnshire kentinde doğdu.
Çiftçi olan babasını doğumundan üç ay önce kaybetmişti. Annesi ikinci
kez evlendi. İkinci evlilikten üç üvey kardeşi olan Isaac anneannesinde
kalıyordu. On iki yaşında Grantham'da King's School'a yazılan Newton, bu
okulu 1661'de bitirdi. Aynı yıl Cambridge Üniversitesi'ndeki Trinity
Kolej'ine girdi. Nisan 1665'te bu okuldan lisans derecesini aldı.
Lisansüstü çalışmalarına başlayacağı sırada ortalığı saran veba salgını
yüzünden üniversite kapatıldı.
Salgından korunma amacıyla annesinin çiftliğine sığınan Newton, burada
geçirdiği iki yıl boyunca en önemli buluşlarını gerçekleştirdi. 1667'de
Trinity Kolej'ine öğretim üyesi olarak döndüğünde diferansiyel ve
integral hesabın temellerini atmış, beyaz ışığı oluşturan renklere
ulaşmıştı. Çekingenliği yüzünden Newton her biri bilimde devrim
yaratacak nitelikteki bu buluşların çoğunu uzun yıllar sonra (örneğin
diferansiyel ve integral hesabı 38 yıl sonra) yayınlamıştır. Lisansüstü
çalışmasını ertesi yıl tamamlayan Newton 1669'da henüz 27 yaşındayken
Cambridge Üniversitesi'nde matematik profesörlüğüne getirildi. 1671'de
ilk aynalı teleskopu gerçekleştirdi, ve ertesi yıl Royal Society
üyeliğine seçildi. Royal Society'e sunduğu renk olgusuna ilişkin
bildirisinin eleştirilere hedef olması, özellikle Robert Hooke
tarafından şiddetle eleştirilmesi üzerine Newton tümüyle içine
kapanarak, bilim dünyasıyla ilişkisini kesti.
1675'de optik konusundaki iki bildirisi yeni tartışmalara yol açtı.
Hooke makalelerdeki bazı sonuçların kendi buluşu olduğunu, Newton'un
bunlara sahip çıktığını öne sürdü. Bütün bu tartışma ve eleştiriler
sonucunda 1678'de ruhsal bunalıma giren Newton ancak yakın dostu ünlü
astronom ve matematikçi Edmond Halley'in çabalarıyla altı yıl sonra
bilimsel çalışmalarına geri döndü.


Newton'un başına elma düşmesiyle yerçekimini keşfettiği yer,
Cambridge'deki Botanik bahçesi'nde bulunuyor.


Isaac Newton'un kendisine ait ilk basım Principia, Üstünde kendi el
yazısı ile ikinci basımda yapılacak değişiklikler yer alıyor.
Cambridge Üniversitesi'nde Katolikliği yaygınlaştırma ve egemen kılma
çabalarına karşı başlatılan direniş hareketine öncülük eden Newton, kral
düşürüldükten sonra 1689'da üniversitenin parlamentodaki temsilciliğine
seçildi. 1693'de yeniden bir ruhsal bunalıma girdi ve yakın
dostlarıyla, bu arada Samuel Pepys ve John Locke ile arası bozuldu. İki
yıl süren bir dinlenme döneminden sonra sağlığına yeniden kavuştuysa da
bundan sonraki yaşamında bilimsel çalışmaya eskisi gibi ilgi duymadı.
Daha sonra 1699'da Fransız Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeliğine
1703'de Royal Society'nin başkanlığına seçildi.
Newton 'Eğer diğer insanlardan ileriyi görebiliyorsam,bu devlerin
omuzlarında olduğum içindir.' diyerek kendine yardım edenleri
unutmadığını göstermiştir.
Kendisi için söylenenler
John Maynard Keynes’in (1883-1946) Newton için yapmış olduğu yorumu
okuyalım.
"Newton 18. yy'dan beri çağdaş bilim adamlarının ilki ve en büyüğü, bir
akılcı; bize serinkanlı düşünmeyi, katıksız mantığı öğreten biri olarak
düşünülebilmiştir. Ben O'na bu göz ile bakmıyorum. 1696'da nihayet
Cambridge'i terk ederken derlediği ve kısmen dağılmasına rağmen bize
ulaşan sandığının içeriğini inceleyen her hangi birinin de onu böyle
görebileceğini sanmıyorum. Newton akıl çağının başlangıcı değildi. O
büyücülerin sonuncusu, Babillilerin ve Sümerlilerin sonuncusu; görünür
ve zihinsel evreni, yaklaşık 10.000 yıl önce entelektüel mirasımızı
kurmaya başlayanlarla aynı gözle gören son büyük beyin idi. 1642’de bir
Noel günü babasının ölümünden sonra doğan Sir Isaac Newton müneccimlerin
gereken bağlılığı içtenlikle gösterebilcekleri son harika çocuktu.”
(kaynak: Batı felsefesi tarihi, Tuncar Tuğcu, Alesta yayınları, Ekim
2000)
Sanırız ki Keynes’e ait bu yorum Isaac Newton'un insanlık tarihinin
neden en eşsiz bilim adamı olduğunun açık kanıtıdır; O görünenin
arkasındaki görünmeyeni aramak ile yanıp tutuşan, buna varlığını adamış,
bunun için insanlık tarihine yön vermiş ve vermekte olan değerler
ortaya koymuş bir bilim insanı idi."(Notu ekleyenin notu)
"Doğa ve Doğanın yasası, karanlıkta saklıydı. Tanrı: Newton olsun! dedi
ve her şey aydınlandı." Alexander Pope (kaynak: Felsefenin öyküsü, Bryan
Magee, Dost Kitabevi, Kasım 2004)
Geleneksel Kronolojinin Kritiği
Daha çok bilgi için: Yeni Kronoloji
İsaac Newton de Scaliger ve Petavius’ün Tarih kronolojisine karşıydı.
Newton çok geniş bir eser yazdı “Eski kraliyetlerin değiştirilmiş
Kronolojileri” diye. Bu kitapta eskiden olmuş bir çok büyük olayın
tarihlerin oluş zamanların birkaç yüzyıl ileri çekmiştir. Bunu üzerine
bir çok bilimci, tarihçi ve felsefeci bilimsel yoldan itiraz
edemedikleri için kronoloji incelemesini kamuoyunun gözünden düşürmek
amacıyla İsaac Newton'u okkültizme merak sarıp çıldırmış diye kanıtsız
olarak suçladılar.
Başlıca eserleri
• Method
• De Motu Corporum in Gyrum (1684)
• Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (1687)
• Opticks (1704)
• Arithmetica Universalis (1707)
• The System of the World, Optical Lectures, The Chronology of Ancient
Kingdoms, (Amended) and De mundi systemate (published posthumously in
1728)
• An Historical Account of Two Notable Corruptions of Scripture(1754)