E-Ticaret ve E-İş, kendi işini kurmak isteyen girişimciler için yeni fırsatlar oluşturmaktadır. Küçük girişimciler, web
üzerinde açtıklar sanal mağaza larında farklı ürünler satabilmekte,
danışmanlık hizmetleri verebilmekte ya da 2000'li yılların popüler
konusu olmaya aday, "bilgiyi arama ve işine yarayan kişiyle buluşturma"
yani "bilgi danışmanlığı" yapabilmektedirler. Aşağıda, web üzerinde
e-iş, eticaret uygulamaları yaparken ve sanal mağaza açarken ilk anda
dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar özetlenmiş durumda.
1) İlk kural, tabii ki çok çalışmak:
Unutmayın ki, bir lise öğrencisi, büyük bir şirketten daha iyi ve
çekici bir web sayfası yapabilir. Bu yüzden, internet üzerinden servis veren şirketlerin büyüklükleri, dükkan vitrini sayılan web sayfaları sözkonusu olduğunda, o kadar da önemli değildir!
Ürün tanıtımı ya da online
satış yapılan bir web sitesi, sürekli ilgi ve canlı tutulmak ister.
Unutulmamalı ki, milyonlarca müşteri internette geziniyor ama aynı
zamanda binlerce sanal mağaza da, sadece 1 fare tıklaması uzaklıkta! O
yüzden ilgi çekmek son derece önemli. Bunun için de çok çalışmalı ve
web'in özelliklerini kullanarak sanal mağaza nızı "farklı"
yapmalısınız. Sonuçta, internet üzerinde iş kurmak ta, normal hayatta
iş kurmaya benzer. Başarılı olmanın altın kuralı aynı : çalışmak,
çalışmak, çalışmak.
Web, size müşterilere ulaşabileceğiniz ucuz bir kanal sunar. Bu kanalı verimli
kullanmak ve internet üzerinde e-ticaret yapmak için çok paraya
ihtiyacınız yok. Sadece, dikkatli ve süreklilik içinde çalışmak.
2) Faaliyet Sahasını ve Satacağınız en Uygun Ürünü Bulmak: Çok
çalışmak birçok şeyi değiştirse de, öncelikle sizinle benzer ürünleri
satan web şirketleriyle rekabet edip edemeyeceğinizi iyi saptamanız
lazım. Sonrasında, bunu göze alan bir ürün portföyü ve satış stratejisi
geliştirmelisiniz. Web şirketleri farklı ülkelerde olsa bile, internet
kullanıcıları (potansiyel müşteriler) için sadece iki farklı web
sayfasıdırlar. O yüzden, söz gelimi, Türkiye'de CD
satan bir sanal mağaza açıp bu konuda güçlü bir altyapısı ve deneyimi
olan başka bir Amerikalı ya da Avrupalı şirketle rekabet etmek zor
olabilir. Ama, söz gelimi, Türk Müziği CD'leri
satan bir dükkanın daha fazla başarılı olma şansı vardır. Bu yüzden,
faaliyet sahasını ve satılacak ürünü seçmek son derece önemlidir.
3) Web Sayfasının Kalitesi :
Web sayfasının ne kadar kaliteli hazırlandığı müşterinin ilgisini
çekmek için son derece önemlidir. Çok iyi hazırlanmış bir web sayfası,
o sayfada satılan ürünleri satın alacak müşteriler için de bir güven
unsuru olacaktır. Doğal olarak, web sayfasının kalitesi orada
sattığınız ürünün kalitesi ile doğrudan orantılı değildir. Ama, sanal
mağaza ların vitrini de hazırlamış olduğunuz web sayfalarıdır!. Hiç
vitrini iyi hazırlanmış bir dükkanla, hazırlanmamış olan bir olur mu?
İyi
hazırlanmış web sayfaları sade görünür, renk seçimleri ve yazı tipleri
göze hoş gelir ve sitenin ismine, içeriğine uygundur. Sanal mağaza lar
için hazırlanan web sayfalarında, ürün tanıtımları için ve genel bilgi
amaçlı olarak yüksek kalitede resimler kullanılmalıdır. Ancak, yüksek
kaliteli resim hiç bir zaman yüzlerce kilobyte uzunluğunda
olmamalıdır!! Olabildiğince kaliteli, ama az hacimli resimler olmalı
(sadece birkaç kilobyte kadar!). Unutmayın ki, dükkanınıza gelen herkes
yüksek hızlarla internete bağlanmıyor!
Benzer
şekilde, web sayfalarına koyduğunuz he türlü bilgi ve anlatımda kelime
yanlışları ya da anlam bozuklukları da olmamalıdır.
4) Gezilmesi kolay sanal mağaza yapın : Sanal mağaza nızı , gezilmesi, alışveriş yapılması kolay yapın. Web sayfaları TV
kanalları gibidir. sanal mağaza nıza gelen birisi bilgiler ve ürünler
arasında kaybolur, aradığını bulamazsa başka bir sayfaya (muhtemelen
başka bir sanal mağaza ya) "zapping" yapacaktır. Bunu engellemenin
yolu, sitenizi olabildiğince basit (kolay gezilir) ve sade yapmaktan
geçer. E-ticaretin ilk yıllarından beri yapılan uygulamalardan
görülmüştür ki, insanlar web sayfalarında "frame" görmekten pek
hoşlanmıyorlar. Bu yüzden, frame kullanmaktan kaçının.
Ayrıca,
insanların dükkanınızı gezmesini istiyorsanız (unutmayın, birşey almak
zorunda da değiller... iyi izlenim edinen bir ziyaretçi, hiç bir şey
almasa da, arkadaşlarına bedava tanıtımınızı yapacaktır!!), onların
önlerine "sitenize kayıt olma zorunluluğu", uzun ve bıktırıcı
boşluklarla dolu bilgi formları vb çıkartmayın. E-ticaretin ilk
yıllarında yapılan tipik yanlışlardı bunlar. Belki yanlış demek yerine,
online alışveriş yapanların hoşlanmadığı ve ısınamadığı uygulamalar
diyelim. Sistem kendi dinamizmini ve raconunu oluşturuyor.
Ziyaretçiler, fare (mouse) ile tıklamaya bayılırlar, ama birşeyler
yazmaktan hoşlanmazlar! Müşterilerinizin tek yazacağı şey, kredi kartı
bilgileri olmalı! Bilgi amaçlı düzenlediğiniz anketleri bile, yazılı
değil de çoktan seçmeli butonlarla (düğme) oluşturma yoluna gidin.
5) Mağazanız "sanal" olabilir. Ama, siz her halinizle e-ticaret inizde "gerçek" olun: Bunu
ziyaretçilerinize hissettirin. Mutlaka, bir sanal mağaza açmadan önce
birkaç tane sanal mağaza dan alışveriş yapın. Bu mağaza ları ve web
tasarımlarını, sizde uyandırdıkları izlenimleri (güven, ilgi vb) alıcı
gözle değerlendirin. Artık, 7-8 yaşındaki çocuklar bile web sayfası
yapıyor. Sitenize gelen müşterilerin güvenli bir yerden alışveriş
yapıyor duygusunu yaşamalılar. Sattığınız ürünlerin bir kataloğunu
müşterilerinize sunun. Gerçekten "iş yapmak istediğiniz" mesajını
mutlaka verin. ötü bir web sayfanızın olması tabii ki hiç olmamasından
daha iyidir, ama, bu şekilde de pek bir iş yapıp para
kazanamayabilirsiniz.
6) Verdiğiniz Servisleri Ön plana çıkartın : Söz
gelimi; müşteri destek servislerini, ürünlerinizle ilgili ilk anda
sorulabilecek sorular ve cevaplarını sayfalarınızda ön plana
çıkartabilirsiniz. Ayrıca, sanal mağaza ınızdan alınan ürünleri
(siparişler) hızlıca teslim etmek (kimse aldığı bir ürünün haftalar
sonra eslim edilmesini istemez, değil mi?) ve bunu vurgulayarak
söylemek müşteriler için çok iyi bir etki bırakacaktır.
Her
müşteriye aynı önemi verin. Ve mutlaka bir e-posta yazışma adresi
bağlantısını ana sayfanıza (dükkanınızın girişine/vitrinine) koyun. Bu
yolla, söz gelimi, ziyaretçilerin, ürünleriniz hakkındaki fikirlerini
sorabilirsiniz.
sanal
mağaza ınıza gereksiz bağlantılar (link) koymayın. Yoksa,
ziyaretçilerinize başka yerlere "zapping yapma" imkanını keni
ellerinizle vermiş olursunuz. Kendi kendinize gol atmayın.
7) Sanal Mağaza nızın reklamını/tanıtımını yapın : Sanal Mağaza 'nızın tanıtmanın 2 yolu var :
(1) Sitenizi arama motorlarına kaydettirin.
Tüm dünyada en çok bilinen 9 tane arama motoru vardır. Bunlar,
Google, http://www
Yahoo, http://www
Altavista, http://www
Excite, http://www
MSN, http://www
Web Crawler, http://www
Infoseek, http://www
Hotbot, http://www
Lycos, http://www
Kalan tüm arama motorlarının aldığı pay %1 civarındadır.
Arama
motorları, belirli aralıklarla, kendilerinde kayıtlı web sayfalarını
ziyaret edip onları, içlerinde kullanılan kelimelere göre indekslerler.
Böylece, arama yapanlar, o indeks kelimelerini girdiklerinde,
kelimelerin geçtiği ilgili web sayfalarının adreslerine erişirler. Web
sayfalarının içinde, özel HTML
komutlarıyla, anahtar kelimeler verilir. Arama motorları ilk bu
kelimelere bakarlar. O yüzden, anahtar kelimeleri dikkatli seçmek,
arama motorları kullanarak arama yapan müşterilerin sanal mağaza ınızı
bulmalarını kolaylaştıracaktır. Ayrıca, sattığınız ürünleri, şirket
adını vb belirten kelimeleri metin içinde de belli aralıklarla
kullanın. Arama motorlarının bazıları, doğrudan metinde geçen
kelimeleri de indekslerler. Bu şekilde, anahtar klime bazlı aramalarda
sanal mağaza ınızın adının çıkmasını sağlayabilirsiniz. Ama, arama
sonuçlarında en başa yerleşmek istiyorsanız, ne yazık ki bunun
standart/sihirli bir yolu yok. Olsa bile, herkes kullanır ve bu da
sonuçta pek birşeyi değiştirmez.
Bölgesel olarak ta, söz gelimi, Türkçe arama servislerine sitenizi kayıt ettirmek sizin yararınıza olacaktır.
(2) İkinci yol olarak, sitenizin reklamını çok ziyaret edilen bazı popüler sitelere verebilirsiniz.
(günlük gazete siteleri, arama motorları vb gibi). Ancak, web
reklamları oldukça pahalı olabilmektedir. Bu tip reklamlar, o reklama
tıklayıp sitenize ulaşan kişi başına bir ücret ödemeden tutun da, sabit
ücret ödemeye kadar birçok şekilde olabilir.
8) Fiyatlarınızı Düşürün : İnsanlar,
alıştıkları dükkanlara giderler. Bu, sanal mağaza lar için de böyledir.
İnsanların "ayaklarını alıştırmanın en etkili yolu" da fiyatları
düşürmek. Web'in mailyetleri düşüren bir kanal olduğunu hatırlayıp,
ürünlerinizi, normal piyasada satılandan daha ucuza satıp aynı karı
elde edebileceğinizi unutmayın.
9) Sanal Mağazanızı Düzenli Olarak Güncelleyin :
Bazı ürünleri her gün değişecek şekilde ana sayfanızda öne
çıkartabilirsiniz. Sitenize gelen bir ziyaretçi, bir kaç gün öncesine
göre farklılıklar bulmalı. Periyodik olarak değişen kısa anket soruları
da koyabilirsiniz.
10) Sabır :
E-Ticaret Sitesi açılır açılmaz, hemen bir sürü müşterinin gelmesini
beklememek lazım. Alışveriş yapan kişilerin sizin dükkanınızı
farketmesi biraz zaman alacaktır. İnternet çok büyük. Milyonlarca
kullanıcı ve birbirine rakip binlerce sanal mağaza var. Birileri
sitenizden alışveriş yapmaya başladı mı arkası gelecektir. O yüzden,
sabır!
