Türkiye tarihinin karanlık noktalarından birisi olan Cumhuriyet’in Dersim politikaları 'Dersim Raporu' ile açığa çıkıyor.Kurtuluş
Savaşı komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışlar’ın kitaplığından
çıkan, yazarı ve yayım tarihi tam olarak bilinmeyen ancak “gizli”,
“kişiye özel” ve
“kayıt altında” sadece 100 adet basılan
'Dersim Raporu', Türkiye tarihinin karanlık noktalarından birisi olan Cumhuriyet’in Dersim politikaları hakkında etraflı bir bilgi sunuyor.
BÖLGEDEKİ RAPORLAR TOPLANDIOsmanlı’dan
itibaren sorunlu bir bölge olarak görülen Dersim’de yaşanan
ayaklanmaları, bunlara karşı girişilen askerî harekâtları, hükümet
tarafından alınan önlemleri ve o günlerden raporun yazıldığı tarihe
kadar konuyla ilgili olarak hazırlanan raporların hemen hepsini bir
araya getiren kitap yakın tarihe ışık tutuyor.
Dersim’de ve civarında yaşayan aşiretlerin ve üyelerinin ayrıntılı bir içeriğini sunan rapor,
“eşkıyayla mücadele”adı altında aslında o günlerden günümüze uzanan bir zihniyeti de ortaya
koyuyor: Zorunlu göçten köyleri yakmaya, aşiretleri uçaklarla
bombalamaktan adli, kültürel ve ekonomik tedbirlere uzanan;
“Türk olduklarını unutan”(!)bölge insanına Türklüklerinin yeniden hatırlatılmasına dayanan yıkıcı,
kıyıcı, ulus-devlet inşasına yönelik bir zihniyeti… Dersim’e yönelik
çeşitli tarihlerde yapılmış harekâtların askerî planlarını da
barındıran bu rapor, dönemin Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak’ın
“Dersimli okşanmakla kazanılmaz” ifadeleri düşünüldüğünde, bölgede
onyıllardır akan kanın kökenlerini anlamak isteyenler için de önemli
bir kaynak.