Güzellik Hormonları

Hormonlar, güzelliğimizin bodyguard'lan... Ancak madalyonun bir de öbür
yüzü var. Hormon dengesi bozulduğunda bodyguard'lar bu kez aleyhimize
çalışıyor. Peki, teraziyi dengede tutabilmek ve güzelliğimize zarar
vermemek için dışardan hormon takviyesi ne kadar sağlıklı?
Güzellik hormonları

Cildimizin saçlarımızın ve bedenimizin gelişip şekillenmesinde rol
oynayan en önemli maddelerin başında, vücudumuz tarafından salgılanan
hormonlar geliyor. “Güzellik hormonları “ olarak adlandırabileceğimiz bu
etkenler sayesinde cildimiz, pembe, düzgün ve parlak bir görünüme
kavuşuyor. Güzellik hormonları aynı zamanda saçlarımız üzerinde de
önemli bir işleve sahip. Bu hormonlar saçlarımızı güçlendiriyor ve canlı
uzamalarını sağlıyor. Ancak bazı durumlarda vücudumuzun hormon dengesi
bozuluyor ve istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Peki bu durumda
hormon içeren ürünler kullanılmasın olumsuz etkilere yol açıyor mu?
Dermatoloji Uzmanı Dr. Ülkü Çağlayan, güzellik hormonlarıyla ilgili
merak ettiğiniz her şeyi sizler için aydınlattı.

Güzelliğimiz üzerindeki en etkili hormonlar 'östrojen' ve 'progesteron'
olarak siliniyor. Bunların yanı sıra steroit hormonları ve melatonin de
güzelliğimiz üzerinde önemli bir etkiye sahip. Bu hor­monların vücutta
dengeli oranda bulunması ise tahmininizden daha da önemli. Aksi takdirde
hem güzelliğimiz hem de

sağlıgımız üzerinde tehlike çanları çalmaya başlıyor.

Öströjen: Vücudun bodyguard'ı
Cildin en önemli koruyucusu olarak bilinen hormon, östrojen. Bu hormon
cildin nem tutma özelliğim koruyor, kolajen doku yapımını aktive ediyor,
kan dolaşımını gerçekleştiriyor, hyaluronik asit oranım artırıyor,
üstderi hücrelerinin yenilenmesini uyarıyor ve yağ salgısını engelliyor.
Östrojenin saçların uzaması üzerinde de olumlu etkisi mevcut. Bu hormon
aynı zamanda vücuttaki yağ dağılımının da düzgün olmasmı sağlıyor.
Progesteron: Gergin bir cilt için gerekli

Progesteron cildin gergin görünmesini sağlıyor. Vücuttan su atılımım
artırıyor ve damar yapılarının güçlülüğüne katkıda bulunuyor.

Melatonim: Hücreler hızla yenileniyor
Melatonin epifiz bezinde özellikle ge­celeri üretilip, bizi uykuya
hazırlıyor. Ba­zı uzmanlar melatoninin kişiyi Aizhe-imcr, kalp krizi ve
göğüs kanserinden koruduğunu iddia ediyor. Yapılan araştırmalar,
melatoninin hücre venilcnmesini hızlandırdığım saptadı. Ancak melatonin
aynı zamanda baş ağrısına ve depresyona da yol açabiliyor.Hangi bitkiler
hormon etkisi yaratıyor?

Keten tohumu: Östrojen hormonu sağlıyor ve serbest radikallerle
savaş­mada önemli bir rol oynuyor. Yeşil çay : ingiliz bio teknolojisi
tara-fından keşfedilen yeni bir östrojen kaynağı.

Yulaf otu: Günümüzde akne tedavi-sinde kullanılıyor.

Şerbetçi otu (maya): Solgun ve pü­rüzlü ciltler için kullanılan östrojen
içerikli ürünlerle aynı etkiyi yapıyor.

Özel zamanlarda...

Özellikle ergenlik, hamilelik ve meno­poz döneminde hormonların dengesi
bo­zuluyor. Buna neden olarak, bu dönem­lerde vücutta yaşanan
birtakım değişimler gösteriliyor.

Hormonlardaki ilk değişim 7 - 9 yaşlarında ortaya çıkıyor. Hormonların
merkezi olan hipofiz ve hipotalamus, bu dönemlerde vücudun gelişimin!
sağla­mak için hormon üretimin! artırıyor. Bu hormonların
aktivitelerinin artmasıyla birlikte göğüsler gelişiyor. Belli vücut
bölgelerinde yağ depolanıyor ve kadınsı vücut değişiklikleri oluşuyor.
Ancak bu dönemde hormon salgılanmasında eksik­lik söz konusuysa adet
düzensizlikleri veya kısırlığa yol açan gelişimler yaşanabiliyor.

Östrojen ve progesteron hormonu vücutta adet sürecinin düzenli olarak
ger­çekleşmesini sağlıyor. Yumurtlamanın oluşması, hamileliğin
sağlanması ve sürdürülmesi bu hormonlar sayesinde gerçekleşiyor.
Hamilelik döneminde de bir­çok hormon uyum içinde salgılanıyor. Bu
hormonlar hem anne adayının hem de anne karnındaki bebeğin sağlıklı
ge­lişmesini mümkün kılıyor. Böylece vücuda gereken kan ve oksijen
sağlanıyor. Bunun sonucunda cilt yeterince nemlendiğinden canlı ve
pürüzsüz görünüyor. Daha önce yağlı ve akneli olan ciltte, yağ üretimi
normale döndüğü için akne olu­şumu duruyor.

Kadınlarda ortalama 35 yaş civarlarında hormonal değişiklikler oluşmaya
başlıyor. Ciltte yeni hücrelerin yapımı yavaşlıyor, yağ bezlerinin
aktivitesi aza­lıyor, cilt daha kuru ve nemsiz oluyor. Bunların yanı
sıra derinin orta tabakalarında cilde elastikiyetini veren kolajen ve
elastin lifleri zayıflamaya, üretimi de azalmaya başlıyor. Hyaluronik
asit adı verilen ara madde miktarı azalıyor, bu da cildin nem tutabilme
yeteneğini körel­tiyor.

Menapoz

Menopozda vücut tarafından salgıla­nan güzellik hormonlarmın azalması
so­nucu bazı olumsuz değişiklikler ortaya çıkıyor. Saçlar inceliyor ve
seyreliyor, sa­kal bıyık bölgelerinde tüyler uzuyor, gö­ğüsler sarkıyor
ve vücutta gevşemeler meydana geliyor.

Derideki kolajen içeriği azalmaya baş­lıyor ve bu azalma her yıl giderek
artı­yor. Kolajen düzeyinin azalması sonucu yüz hatlarında sarkma,
gevşeme görülü­yor ve kırışıklarda artış oluyor. Bu dö­nemde
progesteronun damar duvarlarım güçlendirici etkisi de azaldığından;
da­marlar daralıyor, dolaşım zayıflıyor, cilt daha sarı, soluk bir renk
alıyor ve taze görünümünü kaybediyor. Bu hormonla­rın eksikliğiyle
birlikte gelişen başka bir sorun da; osteoporoz. Kemik içlerindeki
dokunun kaybına bağlı olarak boy kısa-lıyor, sırtta eğrilikler oluşuyor
ve kemik kırıklarına eğilim artıyor.

Hormon kremleri ve jelleri devrede

Endokrinologlar ve kozmetik sanayii, tüm bu istenmeyen değişikliklere
karşı önlem almaya çalışıyor. Hormon replasmanı sağlamak için ağızdan
alınan hor­mon hapları ve östrojen flasterleri ülke-mizde de yıllardır
kullanılıyor. Kozmetik sanayii ise hormon kremleri ve jelleri
ge-liştirerek bu olumsuz etkileri önleme ça-basında. Sentetik veya
hayvansal kay­naklı olmayan bu kremler bio teknolojik olarak elde
ediliyor. .

Kremler kontrollü kullanılmalı

Bazı uzmanlar karşı tez olarak, hor­mon düzeylerinin 2 - 3 ay
aralıklarla öl­çülmesini ve bu kremlerin de kontrollü olarak
kullanılması gerektiğini öne sürü­yorlar. Bu görüşü savunan uzmanlar,
sa­dece vücutta eksilen miktar kadar hor­mon takviyesi yapılmasının
doğru olduğunu belirtiyorlar. Aksi takdirde doz aşımı olabileceğine,
dolayısıyla vü­cutta yan etkilere sebep olabileceğine dikkat çekiyorlar.
Bu nedenle hormonla­rın hekimler tarafından gelişigüzel tavsi­ye
edilmesinin de tehlikeleri artırabileceğine inanıyorlar.

Kozmetikler tek çözüm değil

Bazı endokrinologlar sadece hormon içeren kozmetik kremlerle sorunların
çö­zülemeyeceğin!, vücut üzerine olumsuz etkileri olan diğer faktörlerin
de göz önünde tutulması gerektiğini ifade edi­yor. Uzmanlar bu noktada
daha hareket­li bir yaşam tarzı benimsemek, uyku düzenine dikkat etmek,
nikotinden ve alkolden uzak durmak ve stresten kaçın­mak gerektiğine de
dikkat çekiyorlar. Ayrıca ailede kanser öyküsü bulunan ki­şilerin daha
dikkatli olmaları konusunda da bizleri uyarıyorlar.

Hormon etkisi yaratan bitkisel maddeler

Kozmetik endüstrisi, deri üzerinde hormon etkisi yaratan maddeleri
keşfet­mekte gecikmedi. Hormonlara alternatif olarak doğal östrojen ve
androjen içeren yeni anti - age (yaşlanmaya karşı) ürün­ler
geliştirildi. "Fito hormonlar" olarak adlandırılan Cytokinin, Auxine ve
Gibbeline gibi maddelerin bitkinin gelişim, büyüme ve olgunlaşma
evrelerini sağladıkları belirtiliyor. ilk olarak Clarins firması
Auxine'i kullandı. Firma, ayçiçeği ve sekoya ağacından elde ettikleri bu
maddeyi ilk ola­rak "Serum Tenseur Raffermissant" ve "Mask
Rarfermissante" ürünlerinde kul-lanarak piyasaya sürdü.

Aynı amaçla soya bitkisi kullanan Eli-zabeth Arden firması "Millenum
Ener-gist Revitalizing Emulsion"u üretti. Üründe, kolajen yapımım uyaran
ve hüc­re yenilenme hızım da artıran soya kullanılarak, hücrelerdeki
oksijen içeriğini ar­tırmak amaçlanıyor. Bu şekilde ciltteki
kırışıkların azalması hedefleniyor.

Christion Dior laboratuvarları da uzun yıllar soyanın hormon benzeri
etki­si üzerinde çalıştı. Bu çalışmalar sonu-cunda çok özel bir anti -
age ürün olan "Phenomen - A" da soya peptidlerinden elde edildi ve
retinol ile birlikte kullanı-larak hücre yenileme özelliği artırıldı.

Soya mucizevi bitki mi?

Bitkiler üzerinde yapılan pek çok araş­tırmada soya ekstresinin
etkinliğinin is­patlandığı ifade ediliyor. Soya, günü-müzde fito hormon
yapı taşlarım en yoğun içeren bitki olarak kabul ediliyor ve östrojen
benzeri bir etki gösterdiğine inanılıyor. Özellikle soyadan zengin
bes­lenen Soya ekstresinin östrojene doğal bir alternatif olduğu ve
hormonal yeter­sizlik durumlarmda kadınlara yararlı olacağı öne
sürülüyor. Bu iddialara rağ­men tüm araştırmacılar aynı fikirde de­ğil.
îsviçre'deki Penfarm firması araştır­macıları fito hormonlar konusunu
artık rafa kaldırdıklarım ifade ediyorlar. Pen­farm firması, başlangıçta
fito hormonları büyük bir gelişme olarak karşıladıklarım belirtiyor.
Örneğin uzmanlar, soyayı tüm kimyasal formüllerden daha potan­siyel
bulduklarım, ancak daha sonra cilt üzerinde fazla etkili olmadığım
tespit ederek bu görüşten uzaklaştıklarım söy­lüyorlar.

Son söz olarak hormon kozmetiğinin geleceğe ait olduğunu söyleyebiliriz.
Ta ki tıp mensuplarıyla güzellik araştırmacı­ları arasında gerçek bir
anlaşma sağla­nıncaya kadar...

"Gerçek hormon içeren ürünler kullanılmıyor

"Bize başvuran hastaların cilt tipi ve yaşım göz önünde bulundurarak.
fito hormon içeren ürünler tavsiye ediyoruz. Zaten ülkemizde gerçek
hormon sentezlenmiş ürünler mev­cut değil. Pek çok ülkede de,
kont­rolsüz kullanıldığı takdirde kana ge-çerek yan etkilere yol
açabileceği düşüncesiyle bu tür ürünlere ruhsat verilmedi."