Varsak Boyu (Varsaklar)

Oğuzlar'ın Üçok koluna bağlı bir Türk Boyu.
Ulaş, Elvanlı ve Kusun gibi obalara ayrılırlardı. On üçüncü asırda,
Anadolu’ya gelerek, Tarsus-Mersin civarındaki dağlık araziye
yerleştiler. Osmanlı-Karamanlı mücadelesinde, Karamanoğulları tarafında
yer aldılar. Memlûklar'la da komşu olduklarından, zaman zaman
Karamanlılara karşı da tavır aldılar. Varsakların bir kısmı, Çelebi
Sultan Mehmed zamanında, Osmanlı idaresi altına alındı.
Osmanlı-Akkoyunlu savaşında, bir kısım Varsaklar, Akkoyunlu tarafını
tuttu. Savaş sonunda, Uzun Hasan’la birlikte İran’a gittiler (1473).
Anadolu’da kalanları, Fatih Sultan Mehmed Han'a tâbiiyetlerini arz
ettiler. İkinci Bayezid’e karşı Cem Sultan'ı destekleyen Varsaklar,
Yenişehir Savaşından sonra, bu işten vazgeçtiler. Osmanlı-Memlûk
mücadelesinde, Memlûklar lehine hareket edip, İçel sancak beyliğini ele
geçirdiler. Ancak, Sadrazam Davud Paşa, bunları denetim altına alarak,
çoğunluğunu, Karaman, Kırşehir, Antalya, Aydın ve Maraş tarafına sürgün
edip yerleştirdi (1487). Bu durum, Varsakların bir daha devlet aleyhine
birleşmelerine imkân vermedi.